Let op met webshops die "mystery boxes" vol dure gadgets beloven: het gaat vaak om oplichting (2024)

Sinds november vind je op Facebook en andere sociale media verschillende advertenties terug van webshops die zogenaamde "mystery boxes" verkopen. Die worden aangeprezen als dozen of palletten met teruggestuurde of niet-opgehaalde spullen, afkomstig van pakjesbedrijven of electronicaproducenten, gebundeld en verkocht aan een spotprijs.

Bij de advertenties voor "mystery boxes" horen spectaculaire video's die tonen hoe blije mensen dure gamingconsoles, laptops en smartphones uitpakken. Maar onder die advertenties lees je soms tientallen tot honderden reacties. Sommige daarvan lijken op tevreden klanten die zelfs foto's tonen van waardevolle spullen die ze zouden hebben ontvangen, maar de meeste reacties beweren dat het om oplichting gaat.

Het klinkt als een aanlokkelijk en zelfs aannemelijk verhaal: pakjesbedrijven zoals Amazon of producenten zoals Apple krijgen - zeker rond de feestdagen - te maken met een groot volume aan niet-afgehaalde pakjes of retours, er zou te weinig ruimte of personeel beschikbaar zijn om die te verwerken, en daarom worden ze in bulk verkocht aan webshops, die ze voor een lagere prijs kunnen aanbieden.

Althans, zo luidt het verhaal toch dat je leest in de advertenties voor 'mystery boxes'.

Maar de klagers op sociale media hebben gelijk: achter deze webshops zitten inderdaad oplichters. De kans bestaat dat je helemaal géén pakket ontvangt, maar als dat toch het geval is, zitten er enkel kleine elektronische prullaria in die minder waard zijn dan wat je ervoor betaalt.

Ook de zogenaamde opslagplaats in de Benelux die op de webshop getoond wordt, bestaat niet: de pakketten worden rechtstreeks verstuurd vanuit China - een fenomeen dat "dropshipping" heet.

• Meestal bevatten dergelijke websites een aantal typische triggers die je willen overtuigen om snel een bestelling te plaatsen: een aflopende klok van een zogenaamd 'tijdelijke' actie, grote kortingspercentages, of een balkje dat aantoont dat beweert dat er maar 9 producten meer in stock zijn.
  
• Op de webshops die 'mystery boxes' verkopen, staat vaak ook een vervalst artikel uit de pers - een bericht van Bloomberg, Buzzfeed, of van de Nederlandse krant Algemeen Dagblad. Het leest als een positief bericht over het fenomeen van de 'mystery boxes' en laat tevreden klanten aan het woord. Maar wanneer je de titels van die persberichten opzoekt, blijken ze niet te bestaan. Fake news, dus.
• Bekijk zeker ook eens de kleine lettertjes (de "Algemene Voorwaarden" of het "Verzendbeleid"). Hoe kan je een zending retourneren? Waar is de webshop precies gevestigd? Vaak wordt er beweerd dat er locaties zijn in België of Nederland, maar meestal blijkt het bedrijf achter de webshop te zijn gevestigd in China. Geregeld gaat het ook om schermvennootschappen in het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten waarvan de echte eigenaar moeilijk te achterhalen is.
  

Maar waar komen dan de positieve reacties vandaan die je soms ook ziet onder de misleidende advertenties voor 'mystery boxes'? Is er toch geen kleine kans dat je wél een pakket krijgt met dure spullen in?

Nee, toch niet. De oplichters maken soms gebruik van een aantal gehackte of valse Facebookprofielen waarmee ze positief reageren op hun eigen producten, en die positieve reacties onderling liken om ze een prominente plaats te geven onder de advertentie. Maar ook dat is dus fake.

Er bestaan gespecialiseerde websites die via een aantal parameters de betrouwbaarheid van webshops in de gaten houden. Tevreden of ontevreden klanten kunnen er hun opmerkingen achterlaten.

WebshopChecker houdt bijvoorbeeld in de gaten hoe lang de website al bestaat, of er elders al waarschuwingen over de webshop zijn verschenen. Ook TrustPilot is een goed startpunt om de betrouwbaarheid van een webshop in te schatten, net als Webshop Check van het Europees Centrum voor de Consument.

Vertrouw echter nooit zomaar op een bepaalde score of een hoog aantal sterren dat je ziet staan op de site van de webshop zelf: oplichters doen namelijk ook hun best om je te misleiden met uitstekende, maar volledig neppe of gefotoshopte recensies.

Meer tips voor veilig online shoppen vind je bij SafeOnWeb. Wat je kan doen als je een klacht hebt, lees je op deze handleiding over consumentenbescherming.

Bekijk hier onze video over de fraude met mystery boxes en hoe je die herkent.